ᠡᠷᠲᠡ ᠤᠷᠢᠳᠤ ᠵᠢᠨ ᠴᠠᠭ ᠲᠣ᠂ ᠣᠳᠣ ᠵᠢᠨ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠳᠠᠪᠠᠭᠠ ᠨᠢᠳᠤ ᠠᠯᠳᠠᠮᠠ ᠲᠡᠨᠢᠭᠡᠷ ᠲᠠᠯᠠ ᠪᠠᠢᠵᠠᠢ᠃ ᠡᠨᠳᠡ ᠨᠢᠭᠡ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠰᠠᠭᠣᠵᠣ ᠪᠠᠢᠭᠰᠠᠨ ᠪᠦᠭᠡᠳ ᠲᠡᠭᠦᠨ ᠳᠤ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠭᠡᠳᠡᠭ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠠᠳᠣᠭᠣᠴᠢᠨ ᠲᠠᠢ ᠪᠠᠢᠵᠣ ᠭᠡᠨᠡ᠃
ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠦᠷᠯᠦᠭᠡ᠂ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠠᠳᠣᠭᠣ ᠪᠠᠨ ᠪᠡᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠭᠦᠯᠵᠦ ᠲᠠᠯᠪᠢᠭᠠᠳ᠂ ᠮᠣᠷᠢᠨ ᠡᠴᠡ ᠪᠠᠨ ᠪᠠᠭᠣᠵᠣ ᠲᠠᠩᠭᠠᠢᠨ ᠬᠡᠪᠲᠡᠵᠦ ᠪᠠᠢᠯᠠ᠂ ᠮᠣᠷᠢ ᠨᠢ ᠨᠢᠭᠡ ᠪᠣᠲᠠ ᠬᠢᠶᠠᠭ ᠡᠪᠡᠰᠦ ᠵᠢ ᠵᠣᠯᠭᠠᠷᠠᠲᠠᠯᠠ ᠢᠳᠡᠭᠰᠡᠨ ᠳᠤ ᠲᠡᠷᠡ ᠪᠣᠲᠠ ᠬᠢᠶᠠᠭ ᠳᠠᠬᠢᠨ ᠣᠷᠭᠣᠭᠠᠳ ᠬᠠᠯᠢᠭᠣᠷᠠᠵᠤ ᠪᠠᠢᠬᠣ ᠵᠢ ᠲᠡᠷᠡ ᠭᠡᠨᠡᠳᠲᠡ ᠣᠯᠵᠣ ᠦᠵᠡᠪᠡ᠃ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠶᠡᠬᠡ ᠭᠠᠢᠬᠠᠨ᠂ ᠭᠦᠶᠦᠵᠦ ᠪᠣᠰᠣᠭᠠᠳ ᠣᠷᠭᠠ ᠵᠢᠨ ᠡᠰᠢ ᠪᠡᠷ ᠵᠢᠠᠨ ᠲᠡᠷᠡ ᠪᠣᠲᠠ ᠬᠢᠶᠠᠭ ᠢ ᠮᠠᠯᠲᠠᠭᠰᠠᠨ ᠳᠤ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠭᠠᠷᠴᠣ ᠢᠷᠡᠪᠡ᠃ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ 《ᠳᠡᠭᠡᠳᠦᠰ ᠦᠨ ᠨᠣᠲᠣᠭ ᠡᠴᠡ ᠳᠡᠭᠡᠭᠰᠢ ᠬᠠᠨᠲᠣᠭᠰᠠᠨ ᠠᠮᠠᠰᠠᠷ ᠲᠠᠢ ᠶᠠᠭᠤᠮᠠ ᠣᠯᠪᠠᠯ ᠳᠡᠭᠵᠢᠷᠡᠵᠦ ᠪᠠᠶᠠᠵᠢᠬᠣ ᠵᠢᠨ ᠪᠡᠯᠭᠡ》 ᠭᠡᠳᠡᠭ ᠦᠭᠡ ᠵᠢ ᠰᠠᠨᠠᠵᠤ᠂ ᠣᠯᠵᠣ ᠠᠪᠣᠭᠰᠠᠨ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠪᠠᠨ ᠭᠡᠷ ᠲᠦ ᠪᠡᠨ ᠠᠪᠠᠴᠢᠵᠣ ᠲᠠᠯᠪᠢᠪᠡ᠃
ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦ ᠵᠠᠷᠣᠴᠠ ᠨᠢ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠵᠢᠨ ᠣᠯᠵᠣ ᠢᠷᠡᠭᠰᠡᠨ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠰᠣᠯᠠ ᠪᠠᠢᠬᠣ ᠵᠢ ᠦᠵᠡᠭᠡᠳ ᠳᠣᠲᠣᠷᠠ ᠨᠢ ᠨᠣᠬᠠᠢ ᠵᠢᠨ ᠬᠣᠭᠣᠯᠠ ᠴᠢᠲᠬᠦᠵᠦ ᠲᠠᠯᠪᠢᠪᠠ᠃ ᠲᠡᠭᠡᠭᠰᠡᠨ ᠴᠢᠨᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦ ᠨᠣᠬᠠᠢ ᠬᠡᠳᠦᠢ ᠢᠳᠡᠪᠡᠴᠦ ᠬᠣᠭᠣᠯᠠ ᠨᠢ ᠳᠣᠨᠳᠠᠷᠠᠬᠤ ᠦᠭᠡᠢ ᠬᠡᠪ ᠵᠢᠡᠷ ᠪᠠᠢᠪᠠ᠃ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦ ᠵᠠᠷᠣᠴᠠ ᠡᠭᠦᠨ ᠢ ᠣᠯᠵᠣ ᠦᠵᠡᠭᠡᠳ ᠶᠡᠬᠡ ᠭᠠᠢᠬᠠᠵᠤ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠳᠤ ᠣᠴᠢᠵᠣ ᠮᠡᠳᠡᠭᠦᠯᠪᠡ᠃ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠲᠡᠷᠡ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠵᠢᠨ ᠡᠷᠳᠡᠨᠢ ᠪᠣᠯᠬᠣ ᠵᠢ ᠮᠡᠳᠡᠵᠦ᠂ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠵᠢ ᠲᠦᠷᠭᠡᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠪᠠᠨ ᠠᠪᠴᠢᠷᠠᠵᠤ ᠲᠣᠰᠢᠶᠠ ᠭᠡᠪᠡ᠃ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠵᠢ ᠨᠢ ᠪᠣᠯᠢᠶᠠᠬᠤ ᠭᠡᠵᠦ ᠪᠠᠢᠬᠣ ᠵᠢ ᠮᠡᠳᠡᠭᠡᠳ᠂ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠪᠠᠨ ᠰᠢᠭᠦᠷᠡᠨ ᠠᠪᠣᠮᠠᠭᠴᠠ ᠮᠣᠷᠢᠨ ᠳᠤ ᠪᠠᠨ ᠮᠣᠷᠳᠠᠵᠤ ᠵᠡᠭᠦᠨ ᠬᠣᠢᠰᠢ ᠴᠢᠭᠯᠡᠨ ᠳᠣᠲᠠᠭᠠᠪᠠ᠃ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠭᠡᠷ ᠦᠨ ᠬᠣᠶᠠᠭ ᠵᠢᠠᠨ ᠳᠠᠭᠠᠭᠣᠯᠣᠨ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠵᠢᠨ ᠬᠣᠢᠨᠠ ᠡᠴᠡ ᠨᠡᠭᠡᠪᠡ᠃ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠳᠤ ᠪᠠᠷᠢᠭᠳᠠᠬᠤ ᠣᠢᠷᠠᠲᠣᠭᠰᠠᠨ ᠲᠣᠯᠠ ᠰᠠᠨᠳᠣᠷᠬᠣ ᠳᠤ ᠪᠠᠨ ᠮᠣᠷᠢᠨ ᠡᠴᠡ ᠪᠠᠨ ᠦᠰᠦᠷᠦᠨ ᠪᠠᠭᠣᠵᠣ᠂ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠪᠦᠳᠦᠭᠦᠨ ᠮᠣᠳᠣᠨ ᠦ ᠣᠭ ᠲᠣ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠪᠠᠨ ᠪᠣᠯᠠᠵᠤ ᠲᠠᠯᠪᠢᠪᠠ᠃ ᠢᠩᠭᠢᠭᠰᠡᠨ ᠴᠢᠨᠢ ᠭᠱᠠᠨ ᠵᠠᠭᠣᠷᠠ ᠰᠢᠷᠡᠮᠦᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠵᠢᠨ ᠰᠢᠳᠢ ᠢᠯᠡᠷᠡᠪᠡ᠂ ᠲᠦᠪᠰᠢᠨ ᠲᠠᠯᠠ ᠳᠤ ᠴᠠᠳᠬᠣᠯᠠᠩ ᠮᠣᠭᠠᠢ ᠰᠢᠷᠭᠣᠰᠢ ᠦᠭᠡᠢ ᠣᠢ ᠰᠢᠭᠣᠢ ᠣᠷᠭᠣᠨ ᠭᠠᠷᠴᠣ᠂ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠶᠠᠪᠣᠬᠣ ᠵᠠᠮ ᠣᠯᠬᠣ ᠦᠭᠡᠢ ᠡᠴᠦᠰ ᠲᠦ ᠪᠡᠨ ᠦᠯᠪᠡᠷᠴᠦ ᠦᠬᠦᠪᠡ᠃ ᠡᠨᠡ ᠮᠦᠴᠡ ᠳᠤ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠵᠢᠨ ᠳᠣᠲᠠᠭᠠᠭᠰᠠᠨ ᠵᠠᠮ ᠳᠠᠭᠠᠣ ᠪᠠᠷᠠᠭᠣᠨ ᠡᠮᠦᠨᠡ ᠡᠴᠡ ᠵᠡᠭᠦᠨ ᠬᠣᠢᠰᠢ ᠪᠠᠨ ᠰᠣᠨᠣᠭᠰᠠᠨ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠠᠭᠤᠯᠠ ᠨᠢᠷᠣᠭᠣ ᠣᠷᠭᠣᠭᠰᠠᠨ ᠭᠡᠨᠡ᠃
(词汇 2)(Vocab 2)ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦ ᠮᠦᠷᠳᠡᠯᠭᠡ ᠡᠴᠡ ᠮᠣᠯᠲᠣᠷᠠᠭᠰᠠᠨ ᠪᠣᠯᠪᠠᠴᠣ ᠡᠷᠳᠡᠨᠢ ᠵᠢᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠪᠠᠨ ᠠᠯᠳᠠᠪᠠ᠃ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠠᠭᠤᠯᠠ ᠳᠠᠪᠠᠭᠠ ᠵᠢ ᠳᠠᠪᠠᠨ ᠣᠭ ᠨᠣᠲᠣᠭ ᠲᠣ ᠪᠠᠨ ᠬᠦᠷᠴᠦ ᠢᠷᠡᠭᠡᠳ᠂ ᠰᠢᠨᠣᠬᠠᠢ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦ ᠠᠳᠥᠭᠣ ᠮᠠᠯ ᠢ ᠶᠠᠳᠠᠭᠣ ᠮᠠᠯᠴᠢᠳ ᠲᠣ ᠲᠦᠭᠡᠭᠡᠨ ᠦᠭᠴᠡᠢ᠃ ᠡᠷᠳᠡᠨᠢ ᠵᠢᠨ ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ ᠨᠢ ᠠᠭᠤᠯᠠ ᠲᠠᠯᠠ ᠵᠢᠨ ᠣᠢ ᠮᠣᠳᠣ᠂ ᠤᠰᠤ ᠪᠡᠯᠴᠢᠭᠡᠷ ᠢ ᠷᠢᠳᠢ ᠰᠢᠳᠢ ᠪᠡᠷ ᠵᠢᠠᠨ ᠣᠨᠳᠣᠷᠣᠭᠣᠯᠵᠣ ᠪᠠᠢᠳᠠᠭ ᠪᠣᠯᠬᠣᠷ ᠡᠨᠳᠡᠬᠢ ᠮᠠᠯ ᠰᠦᠷᠦᠭ ᠡᠯᠪᠡᠭ ᠪᠠᠶᠠᠨ ᠦᠰᠦᠨ ᠦᠷᠡᠵᠢᠬᠦ ᠣᠯᠠᠮᠵᠢᠯᠠᠯ ᠲᠠᠢ ᠪᠣᠯᠵᠣ ᠭᠡᠨᠡ᠃
ᠬᠦᠮᠦᠰ ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠬᠦᠦ ᠵᠢᠨ ᠠᠴᠢ ᠭᠠᠪᠢᠶᠠ ᠵᠢ ᠳᠣᠷᠠᠰᠬᠠᠬᠤ ᠵᠢᠨ ᠲᠦᠯᠦᠭᠡ᠂ ᠡᠨᠡ ᠬᠦ ᠠᠭᠤᠯᠠ ᠨᠢᠷᠣᠭᠣ ᠵᠢ 《ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ ᠳᠠᠪᠠᠭᠠ》 ᠭᠡᠵᠦ ᠨᠡᠷᠡᠯᠡᠬᠦ ᠪᠣᠯᠣᠭᠰᠠᠨ ᠭᠡᠨᠡ᠃⤵
Хянган давааны домог
Эрт урьдын цагт, одоогийн Хянган даваа нүд алдам тэнэгэр тал байжээ. Энд нэг шунахай баян сууж байсан бөгөөд түүнд Хянган хүү гэдэг нэгэн адуучинтай байж гэнэ ээ.
Нэгэн өглөө, Хянган хүү адуугаа бэлчээрлүүлж тавиад, мориноосоо бууж тангайн хэвтэж байлаа, морь нь нэг бут хиаг өвсийг зулгартал идсэнд тэр бут хиаг дахин ургаад халиурч байхыг тэр гэнэт олж үзэв. Хянган хүү их гайхан, гүйж босоод, уургийн эшээрээ тэр бут хиагийг малтсанд нэгэн ширмэн тогоо гарч ирэв. Хянган хүү 'Дээдсийн нутагаас дээш хандсан амсартай юм олвол дэгжрэж баяжихын бэлэг' гэдэг үгийг санаж, олж авсан ширмэн тогоогоо гэртээ авчиж тавив.
Баяны зарц нь Хянган хүүгийн олж ирсэн ширмэн тогоо сул байхыг үзээд дотор нь нохойн хоол нь цутгаж тавив. Тэгсэн чинь баяны нохой хэдий идэвч хоол нь дундрахгүй хэвээр байв. Баяны зарц үүнийг олж үзээд их гайхаж баянд очиж мэдүүлэв. Шуханай баян тэр тогоогийн эрдэнэ болохыг мэдэж, Хянган хүүг түргэн тогоогоо авчраж тушаа хийв. Шунахай баян ширмэн тогоог нь булаах гэж байхыг мэдээд, Хянган хүү тогоогоо шүүрэн авмагц мориндоо мордож зүүн хойш чиглэн дутаав. Шунахай баян гэрийн хуягаа дагуулан Хянган хүүгийн хойноос нэхэв. Хянган хүү шунахай баян баригдах ойртсон тул сандрахдаа мориноосоо үсрэн бууж, нэгэн бүдүүн модны угт ширмэн тогоогоо булж тавив. Ингээсэн чинь агшин зуур ширмэн тогоогийн шид илрэв, түвшин талд цатгалан могой шургашгүй ой шугуй урган гарч, шунахай баян явах зам олохгүй эцэстээ өлбөрч үхэв. Энэ мөчөд Хянган хүүгийн дутаасан зам дагуу баруун өмөнөөс зүүн хойшөө сунсан нэгэн уул нуруу ургасан гэнэ ээ.
Хянган хүү шунахай баяны мөрдлөгөөс мултарсан боловч эрдэний тогоогоо алдав. Хянган хүү уул давааг даван уг нутагтаа хүрч ирээд, шунахай баяаны адуу малыг ядуу малчидэт түгээн өгчээ. Эрдэний тогоо нь уул талын ой мод, ус бэлчээрийг рид шидээрээ ундруулаж байдаг болхор эндэх мал сүрэг элбэг баян өсөн үржих уламжлалтай болж гэнэ ээ.
Хүмүүс Хянган хүүгийн ач гавиаг дурсгахын төлөө, энэхүү уул нурууг 'Хянган даваа' гэж нэрлэх болсон гэнэ ээ.
xɪŋgǎn daba:ni: dɔmɔ̌g
ərt ʏrdi:n tsagt, ɔdɔ:gi:n xɪŋgǎn daba: nud aldǎm tənəgər tal bæʤæ:
ənd nəg ʃʊnxæ: bajɪn sʊ:ʤ bæsǎn bogo:d tu:nd xiŋgǎn xu: gədə̌g adʊ:ʧintæ: bæʤ gənə:
nəgə̌n oglo:, xɪŋgǎn xu: adʊ:ga:n bəlʧə:rlu:lə̌ʤ tæba:d, mœrnɔ:sɔ:n bʊ:ʤ taŋgæ:n xəbtə̌ʤ bæ:la:, mœr n nəg bʊt xɪag obsi: ʤʊlgǎrtǎl idsə̌nd tər bʊt xiag dæxin ʊrga:d xælʊ:rʤ bæxi:g tər gənə̌t ɔlʤ uʤə̌b
xɪŋgǎn xu: ix gæ:xǎn, guiʤ bɔsɔ:d ʊ:rgi:n əʃə:rə:n tər bʊt xɪagi: maltsǎnd nəgən ʃirmə̌n tɔgɔ: garʧ irə̌b
xɪŋgǎn xu: "də:dsi:n nʊtǎga:s də:ʃ xandsǎn amsǎr-tæ: jum ɔlbɔ̌l dəgʤrə̌ʤ bajʤixin bələ̌г" gədə̌g ugi: sanǎʤ, ɔlʤ absǎn ʃirmə̌n tɔgɔ:gɔ:n gərtə:n abʧiʤ tæbɪb
bajɪni: ʤarʧ n xɪŋgǎn xu:gi:n ɔlʤ irsə̌n ʃirmə̌n tɔgɔ: sʊl bæ:xi:g uʤsə̌n dɔtɔ̌r n nɔxœ:n xɔ:l n ʧʊgtaʤ tæbɪb
təgsə̌n ʧin bajɪni: nɔxœ: xədi: idəbʧ xɔ:l n dʊndrǎxgui xəbə:r bæ:b
bajɪni: ʤarʧ u:ni:g ɔlʤ uʤə:d ix gæ:xǎʤ bajɪnd ɔʧiʤ mədu:lə̌b
ʃʊnxæ: bajɪn tər tɔgɔ:gi:n ərdə̌n bɔlɔ̌xi:g mədə̌ʤ, xɪŋgǎn xu:g turgə̌n tɔgɔ:gɔ:n abʧriʤ tʊʃa: xi:b
ʃʊnxæ: bajɪn ʃirmə̌n tɔgɔ:gi:g n bʊla:x gəʤ bæxi:g mədə:d, xɪŋgǎn xu: tɔgɔ:gɔ:n ʃu:rə̌n abmǎgʧ mœrindɔ: mɔrdɔ̌ʤ ʤu:n xœ:ʃ ʧiglə̌n dʊta:b
ʃʊnxæ: bajɪn gəri:n xʊjaga:n dagʊ:lǎn xɪŋgǎn xu:gi:n xœ:nɔ:s nəxə̌b
xɪŋgǎn xu: ʃʊnxæ: bajɪnd bærɪgdǎx œ:rtsɔ̌n tʊl sandrǎxda:n mœrnɔ:sɔ:n usrə̌n bʊ:ʤ, nəgə̌n budu:n mɔdni: ʊgt ʃirmə̌n tɔgɔ:gɔ:n bʊlʤ tæbɪb
iŋgə:sə̌n ʧin agʃin ʤʊ:r ʃirmə̌n tɔgɔ:gi:n ʃid ilrə̌v, tubʃin tald ʧʊtgǎlǎŋ mɔgœ: ʃʊrgǎʃgui œ: ʃʊgʊi ʊrgǎn garʧ, ʃʊnxæ: bajɪn jabǎx ʤam ɔlɔ̌x-gui əʧəstə:n olborʧ uxə̌b
ən moʧǒd xɪŋgǎn xu:gi:n dʊta:sǎn ʤam dagʊ: barʊ:n omǒno:s ʤu:n xœ:ʃɔ:n sʊnsǎn nəgən ʊ:l nʊrʊ: ʊrǎgsǎn gənə:
xɪŋgǎn xu: ʃʊnxæ: bajɪni: mortǒlgo:s mʊltǎrsǎn bɔlɔ̌bʧ ərdəni: tɔgɔ:gɔ:n aldab
xɪŋgǎn xu: ʊ:l dava:g davan ʊg nʊtǎgta:n xurʧ irə:d, ʃʊnxæ: bajɪni: adʊ: mali: jadʊ: malʧidǎt tugə:n ogʧe:
ərdə̌ni: tɔgɔ: n ʊ:l tali:n œ: mɔd, ʊs bəlʧə:ri:g rid ʃidə:rə:n ʊndrʊ:lʤ bædǎg bɔlxɔ̌r əndəx mal surə̌g əlbə̌g bajɪn osǒn urʤix ʊlǎmʤlǎltæ: bɔlʤ gənə:
xumu:s xɪŋgǎn xu:gi:n aʧ gabja:g dʊlsgǎxi:n tolo:, enxu: ʊ:l nʊrʊ:gi "xɪŋgǎn daba:" gəʤ nərlə̌x bɔlsɔ̌n gənə:
(词汇 1)(Vocab 1) | (回文章)(Back to passage) |
ᠬᠢᠩᠭᠠᠨ (xingɣan) |
xɪŋgǎn Хянган 【Khingan】 【兴安】 【興安】 |
ᠳᠠᠪᠠᠭᠠ (dabaɣ-a) |
daba: даваа 【mountain range】 【岭, 山梁】 【山並み】 |
ᠨᠢᠳᠦ ᠠᠯᠲᠠᠮᠠ (nidü aldam-a) |
nud aldǎm нүд алдам 【boundless】【一望无际】【限りのない】 |
ᠲᠠᠨᠢᠭᠡᠷ (teniger) |
təngə̌r тэнэгэр 【vast】 【平坦的, 平展的, 平整的, 平整的, 宽展的; 坦然的, 开阔的】 【広々とした】 |
ᠲᠠᠯᠠ (tal-a) |
tal тал 【field, steppe, plain】 【平原, 草原】 【平野, 草原】 |
ᠰᠢᠨᠤᠬᠠᠢ (sinuxai) |
ʃʊnxæ: шунахай 【greedy, covetous】 【贪婪】 【貪欲, 欲張り】 |
ᠪᠠᠶᠠᠨ (bayan) |
bajɪn баян 【rich man】 【富人, 有钱人】 【金持ち】 |
ᠰᠠᠭᠤᠬᠤ (saguxu) |
sʊ:x суух 【live】 【住】 【住む】 |
ᠠᠳᠤᠭᠤᠴᠢᠨ (aduɣučin) |
adʊ:ʧin адуучин 【horse-herd】 【牧马人】 【馬飼い】 |
ᠥᠷᠯᠥᠭᠡ (örlöge) |
oglo: өглөө 【morning】 【早上】 【朝】 |
ᠪᠠᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠭᠦᠯᠬᠦ (belčigerlegülxü) |
bəlʧə:rlu:lə̌x бэлчээрлүүлэх 【(causative of ᠪᠠᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠬᠦ)↓, to graze (livestock)】 【(ᠪᠠᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠬᠦ的使动态)↓, 放牧】 【(ᠪᠠᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠬᠦの使役)↓放養する】 |
ᠪᠠᠯᠴᠢᠭᠡᠷᠯᠡᠬᠦ (belčigerlexü) |
bəlʧə:rlə̌x бэлчээрлэх 【to graze (livestock)】 【放牧】 【放養する】 |
ᠲᠠᠯᠪᠢᠬᠤ (talbixu) |
tæbɪx тавих 【to release】 【放, 置, 搁, 安放, 搁置; 摆, 设】 【放牧する】 |
ᠪᠠᠭᠤᠬᠤ (baɣuxu) |
bʊ:x буух 【to dismount】 【下马】 【下馬する】 |
ᠲᠠᠩᠭᠠᠢᠬᠤ (tangɣaixu) |
taŋgæ:x тангайх (IM) 【to face upwards】 【仰, 后仰】 【仰向けになる】 |
ᠬᠡᠪᠲᠡᠬᠦ (xebtexü) |
xəbtə̌x хэвтэх 【to lie down, recline】 【躺, 卧】 【横になる, 横たわる】 |
ᠪᠤᠲᠠ (buta) |
bʊt бут 【bush, clump】 【丛】 【草むら】 |
ᠬᠢᠶᠠᠭ (xiyaɣ) |
xɪag хиаг 【Eltrygia? Leymus chinensis? Aneurotepidimu chinense?】【羊草】 |
ᠡᠪᠡᠰᠦ (ebesü) |
obs өвс 【grass】 【草】 |
ᠵᠤᠯᠭᠠᠷᠠᠬᠤ (ǰulɣaraxu) |
ʤʊlgǎrǎx зулгарах 【to fall out】 【脱落, 掉落】 【抜け落ちる】 |
ᠤᠷᠭᠤᠬᠤ (urɣuxu) |
ʊrgǎx ургах 【to grow】 【生长, 成长】 【生える, 成長する】 |
ᠬᠠᠯᠢᠭᠤᠷᠠᠬᠤ (xaliɣuraxu) |
xæliʊрǎx халиурах 【to sway, spread, quiver】 【起草浪】 【ゆらゆら揺れる】 |
ᠭᠡᠨᠡᠳᠲᠡ (genedte) |
gənt гэнэт 【suddenly】 【突然】 【突然】 |
ᠭᠠᠢᠬᠠᠬᠤ (ɣaixaxu) |
gæ:xǎx гайхах 【to wonder, be astonished at】 【惊奇, 惊异】 【驚く, 不思議に思う】 |
ᠭᠦᠶᠦᠬᠦ (güyüxü) |
guix гүйх 【to run】 【跑, 奔跑】 【走る】 |
ᠪᠣᠰᠬᠤ (bosxu) |
bɔsɔ̌x босох 【to get up】 【起来】 【起きる】 |
ᠤᠷᠭᠠ (urɣ-a) |
ʊrǎg ~ ʊ:rǎg уурга 【catchpole】 【套马杆】 【馬捕竿】 |
ᠡᠰᠢ (esi) |
əʃ эш 【handle】 【柄, 把手】 【取り柄, 取っ手】 |
ᠮᠠᠯᠲᠠᠬᠤ (maltaxu) |
maltǎx малтах 【to dig】 【挖】 【掘る】 |
ᠰᠢᠷᠡᠮᠦ (siremü) |
ʃirə̌m ширэм 【cast iron】 【生铁】 【銑鉄】 |
ᠲᠣᠭᠣᠭᠠ (togoɣ-a) |
tɔgɔ: тогоо 【pot】 【锅】 【鍋】 |
ᠣᠯᠬᠤ (olxu) |
ɔlɔ̌x олох 【to find】 【找到, 发现】 【見つける】 |
ᠳᠡᠭᠡᠳᠦᠰ (degedüs) |
də:də̌s дээдэс 【ancestors, forefathers】 【祖先, 先辈】 【祖先, 先祖】 |
ᠳᠡᠭᠡᠭᠰᠢ (degegsi) |
də:ʃ дээш 【up, upward】 【向上, 往上】 【上へ】 |
ᠬᠠᠨᠳᠤᠬᠤ (xanduxu) |
xandǎx хандах 【to face】 【向着, 朝】 【向く】 |
ᠠᠮᠰᠠᠷ (amsar) |
amsǎr амсар 【opening, mouth】 【口, 孔, 边缘】 【器のふち, 注ぎ口】 |
ᠳᠡᠭᠵᠢᠷᠡᠬᠦ (degǰirexü) |
dəgʤrə̌x дэгжрэх 【to develop, improve, flourish】 【发展, 改善, 兴旺】 【発展する, 繁栄する】 |
ᠪᠠᠶᠠᠵᠢᠬᠤ (bayaǰixu) |
bajʤɪx баяжих 【to grow rich】 【变富裕, 发财】 【富む, 豊かになる】 |
ᠪᠡᠯᠭᠡ (belge) |
bələ̌g бэлэг 【symbol, sign】 【征兆, 象征, 先兆, 预兆】 【象徴, 印】 |
ᠰᠠᠨᠠᠬᠤ (sanaxu) |
sanǎx санах 【to think of, reflect on】 【想, 考虑】 【思う, 考える】 |
ᠠᠪᠠᠴᠢᠬᠤ (abačixu) |
abʧix ~ aba:ʧɪx авчих ~ аваачих 【(from ᠠᠪᠬᠤ)↓, to take away】 【(来自 ᠠᠪᠬᠤ)↓, 拿走】 【(ᠠᠪᠬᠤから)↓,持っていく】 |
ᠠᠪᠬᠤ (abxu) |
abǎx авах 【to take】 【拿, 带】 【持っていく】 |
ᠵᠠᠷᠤᠴᠠ (ǰaruča) |
ʤarʧ зарц 【servant】 【仆人】 【召使い】 |
ᠰᠤᠯᠠ (sula) |
sʊl сул 【empty】 【空的】 【空っぽの】 |
ᠳᠣᠲᠣᠷᠠ (dotor-a) |
dɔtɔ̌r дотор 【inside】 【里边】 【中に】 |
ᠴᠢᠲᠬᠤᠬᠤ (čitxuxu) |
ʧʊtgǎx цутгах 【to pour in】 【倾注, 灌注】 【注ぐ, 注ぎ込む】 |
ᠲᠡᠭᠡᠭᠰᠡᠨ (tegegsen) |
təgsə̌n тэгсэн 【in that way】 【就那样】 【そうやって】 |
ᠬᠡᠳᠦᠢ ᠢᠳᠡᠪᠴᠦ (xedüi idebčü) |
xədi: idəbʧ хэдий идэвч 【no matter how much ... ate】 【不管...吃多少】 【いくら食べても】 |
ᠳᠤᠨᠳᠠᠷᠠᠬᠤ (dundaraxu) |
dʊndrǎx дундрах 【to be reduced by half】 【变成一半】 【半分に減る】 |
ᠬᠡᠪ ᠵᠢᠡᠷ (xeb iyer) |
xəbə:r хэвээр 【as before, as formerly】 【照常, 原样】 【前のように, そのまま】 |
ᠮᠡᠳᠡᠭᠦᠯᠬᠦ (medegülxü) |
mədu:lə̌x мэдүүлэх 【(causative of ᠮᠡᠳᠡᠬᠦ)↓, to report, inform】 【(ᠮᠡᠳᠡᠬᠦ的使动态)↓, 通知, 报告】 【(ᠮᠡᠳᠡᠬᠦの使役)↓,報告する, 知らせる】 |
ᠮᠡᠳᠡᠬᠦ (medexü) |
mədə̌x мэдэх 【to know, understand, be conscious of】 【知道, 认识】 【知る, 理解する】 |
ᠡᠷᠳᠡᠨᠢ (erdeni) |
ərdə̌n эрдэнэ 【treasure】 【宝物】 【宝物】 |
ᠲᠦᠷᠭᠡᠨ (türgen) |
turgə̌n түргэн 【quickly】 【快地】 【早く】 |
ᠲᠤᠰᠢᠶᠠ ᠬᠢᠬᠦ (tusiy-a xixü) |
tʊʃa: xi:x тушаа хийх 【to give command, order】 【下命令】 【命令 する】 |
ᠪᠤᠯᠢᠶᠠᠬᠤ (buliyaxu) |
bʊla:x ~ bʊliǎx булаах ~ булиах 【to grab, snatch away】 【夺, 抢】 【奪う】 |
ᠰᠢᠭᠦᠷᠡᠬᠦ (sigürexü) |
ʃu:rə̌x шуурэх 【to grab, snatch, seize】 【抢夺, 掠夺】 【掴む, ひったくる】 |
ᠠᠪᠣᠮᠠᠭᠴᠠ (abomaɣča) |
abmǎgʧ авмагц 【as soon as he got...】 【一拿到】 【手に入れるや否や】 |
᠊ᠮᠠᠭᠴᠠ (-maɣča) ᠊ᠮᠡᠭᠴᠡ (megče) |
mǎgʧ ~ məgʧ магц~мэгц 【as soon as...】 【一...】 【...や否や】 |
ᠮᠣᠷᠳᠣᠬᠤ (mordoxu) |
mɔrdɔ̌x мордох 【to mount】 【骑】 【乗る】 |
ᠵᠡᠭᠦᠨ ᠬᠣᠢᠰᠢ (ǰegün xoisi) |
ʤu:n xœ:ʃ зүүн хойш 【northeast】 【东北】 【東北】 |
ᠴᠢᠭᠯᠡᠬᠦ (čiglexü) |
ʧiglə̌x чиглэх 【to move toward, head toward】 【朝, 向, 走向, 趋向】 【に向かう】 |
ᠳᠤᠲᠠᠭᠠᠬᠤ (dutaɣaxu) |
dʊta:x дутаах 【to flee, run away】 【逃跑】 【逃げる】 |
ᠬᠤᠶᠠᠭ (xuyaɣ) |
xʊjǎg хуяг 【soldier (arch.)】 【兵(旧)】 【兵士(旧)】 |
ᠳᠠᠭᠠᠭᠤᠯᠬᠤ (daɣaɣulxu) |
dagʊ:lǎx дагуулах 【(causative of ᠳᠠᠭᠠᠬᠤ)↓, to cause to follow】 【(ᠳᠠᠭᠠᠬᠤ的使动态)↓, 使跟随】 【(ᠳᠠᠭᠠᠬᠤの使役)↓, 追いかけさせる】) |
ᠳᠠᠭᠠᠬᠤ (daɣaxu) |
dagǎx дагах 【to follow】 【跟随, 追随】 【追いかける】 |
ᠪᠠᠷᠢᠭᠳᠠᠬᠤ (bariɣdaxu) |
bærɪgdǎx баригдах 【(passive of ᠪᠠᠷᠢᠬᠤ)↓, to be caught】 【(ᠪᠠᠷᠢᠬᠤ的被动态)↓,被逮捕, 被拘捕】 【捕まる】 |
ᠪᠠᠷᠢᠬᠤ (barixu) |
bærɪx барих 【to hold, catch, grasp】【拿, 抓】 【捕まえる】 |
ᠣᠢᠷᠠᠲᠤᠬᠤ (oiratuxu) |
œ:rtɔ̌x ойртох 【to draw near】 【接近, 靠近】 【近づく】 |
ᠲᠤᠯᠠ (tula) |
tʊl тул 【because】 【因为, 为了】 【...から, ため】 |
ᠰᠠᠨᠳᠤᠷᠬᠤ (sandurxu) |
sandrǎx сандрах 【to be in a hurry, be in a panic】 【慌张, 慌乱, 着急】 【慌てる】 |
ᠦᠰᠦᠷᠬᠦ (üsürxü) |
usrə̌x үсрэх 【to jump, leap】 【跳, 跳跃】 【はねる, 跳ぶ】 |
ᠪᠦᠳᠦᠭᠦᠨ (büdügün) |
budu:n бүдүүн 【thick】 【粗, 粗大】 【太い】 |
ᠤᠭ (ug) |
ʊg уг 【root, trunk, bottom, lower part】 【基础, 根, 底部】 【根, 幹, 底】 |
ᠪᠤᠯᠠᠬᠤ (bulaxu) |
bʊlǎx булах 【to bury】 【埋】 【埋める】 |
ᠭᠱᠠᠨ ᠵᠠᠭᠤᠷᠠ (gšan ǰaɣur-a) |
agʃɪn ʤʊ:r агшин зуур 【instantly, in a moment】 【瞬间, 刹那】 【瞬間に】 |
ᠰᠢᠳᠤ (sidu) |
ʃid шид 【supernatural power, magic】 【法术, 魔法】 【超能力, 魔法】 |
ᠢᠯᠷᠡᠬᠦ (ilrexü) |
ilrə̌x илрэх 【to become clear, come into evidence】 【现出, 暴露】 【明らかとなる】 |
ᠲᠦᠪᠰᠢᠨ (tübsin) |
tubʃin түвшин 【level】 【平的, 平坦的】 【平らな】 |
ᠴᠠᠳᠬᠤᠯᠠᠩ (čadxulang) |
ʧatgǎlǎŋ цатгалан 【sated】 【饱的】 【満腹した】 |
ᠰᠢᠷᠭᠤᠬᠤ (sirɣuxu) |
ʃʊrgǎx шургах 【to crawl in, creep in, penetrate】 【侵入, 潜入, 钻入, 溜进】 【はい入る, 潜り込む, 忍び込む】 |
ᠰᠢᠷᠭᠤᠰᠢ ᠦᠭᠡᠢ (sirgusi ügei) |
ʃʊrgǎʃgui шургашгүй 【to be unable to crawl in】 【无法钻入】 【入り込めない】 |
ᠡᠴᠦᠰ (ečüs) |
əʧis эцэс 【end, finish, conclusion】 【结尾, 结果, 结束, 最后】 【終わり, 最後, 集結】 |
ᠡᠴᠦᠰ ᠲᠣ ᠪᠠᠨ (ečüs tu ben) |
əʧistə:n эцэстээ 【finally】 【最后, 最终】 【ついに, とうとう】 |
ᠥᠯᠪᠡᠷᠬᠦ (ölberxü) |
olbǒrǒx өлбөрөх 【to starve】 【挨饿, 饥饿】 【餓える】 |
ᠦᠬᠦᠬᠦ (üxüxü) |
uxə̌x үхэх 【to die】 【死】 【死ぬ】 |
ᠮᠥᠴᠠ (möče) |
moʧ мөч 【quarter of an hour】 【一刻钟, 时刻, 时候】 【15分】 |
ᠳᠠᠭᠠᠣ (daɣau) |
dagʊ: дагуу 【along】 【沿着, 顺着】 【に沿って】 |
ᠪᠠᠷᠠᠭᠤᠨ ᠡᠮᠦᠨ ᠡ (baraɣun emün-e) |
barʊ:n omǒn баруун өмнө 【southwest】 【西南】 【南西】 |
ᠰᠤᠩᠬᠤ (sungxu) |
sʊnǎx сунах 【to stretch out, lengthen out】 【伸长, 伸张】 【伸びる, 延びる】 |
ᠨᠢᠷᠤᠭᠣ (niruɣu) |
nʊrʊ: нуруу 【mountain ridge】 【山脊】 【山の背, 尾根】 |
(词汇 2)(Vocab 2) | (回文章)(Back to passage) |
ᠮᠥᠷᠳᠡᠯᠭᠡ (mördelge) |
mordlǒg мөрдлөг 【pursuit】 【追踪】 【追いかけ】 |
ᠮᠤᠯᠲᠤᠷᠠᠬᠤ (multuraxu) |
mʊltrǎx мултрах 【to be freed from, break away from】 【松脱, 脱落, 掉下】 【離れる, はずれる, ほどける】 |
ᠪᠣᠯᠪᠠᠴᠤ (bolbaču) |
bɔlɔ̌bʧ боловч 【although】 【虽然】 【だけれでも】 |
ᠠᠯᠳᠠᠬᠤ (aldaxu) |
aldǎx алдах 【to lose】 【丢】 【失う, なくす】 |
ᠳᠠᠪᠠᠬᠤ (dabaxu) |
dabǎx давах 【to climb over, get over】 【越过, 越山岭】 【超える】 |
ᠶᠠᠳᠠᠭᠤ (yadaɣu) |
jadʊ: ядуу 【poor】 【穷, 贫苦】 【貧しい】 |
ᠲᠦᠭᠡᠭᠡᠬᠦ (tügegexü) |
tugə:x түгээх 【to distribute】 【分配, 分发】 【分配する】 |
ᠷᠢᠳᠤ ᠰᠢᠳᠤ (ridu sidu) |
rid ʃid рид шид 【supernatural power, magic】 【神力】 【超能力, 魔法】 |
ᠤᠨᠳᠤᠷᠤᠭᠤᠯᠬᠤ (unduruɣulxu) |
ʊndrʊ:lǎx ундруулах 【(causative of ᠣᠨᠳᠣᠷᠣᠬᠤ)↓, to cause to spout, gush forth】 【(ᠣᠨᠳᠣᠷᠣᠬᠤ的使动态)↓, 使涌出, 使喷涌, 使喷出】 【(ᠣᠨᠳᠣᠷᠣᠬᠤの使役)↓, 噴出させる, ほとばしらせる】 |
ᠤᠨᠳᠤᠷᠤᠬᠤ (unduruxu) |
ʊndrǎx ундрах 【to spout, gush forth】 【涌出, 喷涌, 喷出】 【噴出する, ほとばしる】 |
ᠪᠣᠯᠬᠣᠷ (bolxor) |
bɔlxɔ:r болохоор 【because】 【因为, 由于】 【故に】 |
ᠡᠯᠪᠡᠭ (elbeg) |
əlbə̌g элбэг 【abundant, plentiful】 【丰富, 富裕】 【豊富な】 |
ᠥᠰᠬᠦ (ösxü) |
osǒx өсөх 【to grow up, increase, multiply】 【生长, 发育, 发展】 【成長する, 増える】 |
ᠦᠷᠡᠵᠢᠬᠦ (üreǰixü) |
urʤix үржих 【to increase, multiply, breed】 【繁殖, 增殖, 增多】【増やす, 繁殖する】 |
ᠤᠯᠠᠮᠵᠢᠯᠠᠯ (ulamǰilal) |
ʊlǎmʤlǎl уламжлал 【tradition, inheritance】 【传说, 习惯】 【伝統, 遺産】 |
ᠠᠴᠢ ᠭᠠᠪᠢᠶᠠ (ači ɣabiy-a) |
aʧ gabja: ач гавья 【favour, benefit, merit】 【功劳】 【功績, 手柄】 |
ᠳᠤᠷᠠᠰᠬᠠᠬᠤ (durasxaxu) |
dʊrsgǎx дурсгах 【to commemorate】 【留念】 【記念する】 |
ᠲᠥᠯᠥᠭᠡ (tölöge) |
tolo: төлөө 【in order to】【为了】【ために】 |
ᠡᠨᠡ ᠬᠦ (ene xü) |
ənxu: энэхүү 【this same, this】 【此, 该, 这个】 【この, 上述の】 |
ᠨᠡᠷᠡᠯᠡᠬᠦ (nerelexü) |
nərlə̌x нэрлэх 【to name】 【定名, 起名】 【名付ける, 名を与える】 |